Η βλάστηση της Ελλάδας
Βλάστηση ονομάζουμε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται τα φυτά μιας περιοχής. Το αν μια περιοχή έχει πλούσια ή φτωχή βλάστηση εξαρτάται από το αν έχει μεγάλη ή μικρή ανάπτυξη των φυτών.
Η Ελλάδα λόγω του πολύμορφου ανάγλυφού της, έχει πολλά είδη φυτών, δηλαδή έχει πλούσια χλωρίδα. Λόγω όμως αυτού του ανάγλυφου υπάρχουν περιοχές με μεγάλο ή μικρό υψόμετρο. Έτσι η θερμοκρασία και οι βροχοπτώσεις διαφέρουν από τόπο σε τόπο, με αποτέλεσμα αλλού να υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη των φυτών και αλλού μικρή που σημαίνει πλούσια ή φτωχή βλάστηση. Στη χώρα μας πιο πλούσια βλάστηση παρουσιάζεται στη δυτική και βόρεια Ελλάδα καθώς και στην Πελοπόννησο όπου πέφτουν και περισσότερες βροχές. |
Χάρτης βροχοπτώσεων Ελλάδας
|
Χλωρίδα και βλάστηση: δύο διαφορετικές έννοιες
Η χλωρίδα αναφέρεται στον αριθμό των διαφορετικών ειδών φυτών που υπάρχουν σε έναν τόπο. Η βλάστηση αναφέρεται στο αν μια περιοχή είναι πολύ ή λίγο καλυμμένη με φυτά χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το είδος τους.
Τα διαφορετικά είδη βλάστησης που παρατηρούνται στη χώρα μας σχηματίζουν τις παρακάτω ζώνες βλάστησης:
Μεσογειακή βλάστηση
Ψυχρόβια κωνοφόρα Παραμεσογειακή βλάστηση
Πατήστε στις παραπάνω εικόνες για να πάρετε πληροφορίες για τις ζώνες βλάστησης της χώρας μας
Χάρτης οικοσυστημάτων της Ελλάδας
Χαρακτηριστικά οικοσυστήματα της Ελλάδας
Περιβαλλοντικός χάρτης Ελλάδας, πατήστε στην εικόνα
Οικοσύστημα ονομάζουμε το σύνολο των βιοτικών και αβιοτικών στοιχείων μιας περιοχής, καθώς και οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τους.
Βιοτικά ονομάζουμε τα στοιχεία ενός τόπου που έχουν ζωή. Δηλαδή τη χλωρίδα (φυτά) και την πανίδα (ζώα) μιας περιοχής. Αβιοτικά ονομάζουμε τα στοιχεία ενός τόπου που δεν έχουν ζωή. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο αέρας, το έδαφος, το φως, το νερό, η θερμοκρασία, οι βροχοπτώσεις, κ.ά. Χερσαίο και υδάτινο οικοσύστημα
|
Θαλάσσιο οικοσύστημα
Στην Ελλάδα, λόγω του πολύμορφου ανάγλυφού της υπάρχουν πολλά διαφορετικά οικοσυστήματα. Μπορούμε να συναντήσουμε ορεινά, πεδινά, νησιωτικά και θαλάσσια οικοσυστήματα. Υπάρχουν σπάνια φυτά και ζώα, τα οποία όμως χρειάζονται προστασία διότι κινδυνεύουν με εξαφάνιση. |
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε τους δρυμούς της Ελλάδας
Αλλαγές στην επιφάνεια της Γης
Η επιφάνεια του πλανήτη μας δεν έχει σταθερή μορφή όπως νομίζουμε. Αλλάζει συνεχώς επειδή επιδρούν πάνω της δυνάμεις που προέρχονται από το εσωτερικό της (ηφαίστεια και σεισμοί), αλλά και από το εξωτερικό της (νερό και άνεμος). Δεν αντιλαμβανόμαστε τις αλλαγές αυτές διότι γίνονται πολύ αργά. Χρειάζεται να περάσουν χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια για να πραγματοποιηθούν κάποιες αλλαγές.
Αιολική διάβρωση. Πατήστε στην εικόνα
|
Πριν εκατομμήυρια χρόνια, η Γη είχε μόνο μια υπερήπειρο που ονομαζόταν Παγγαία. Σιγά σιγά διασπάστηκε και δημιουργήθηκαν οι σημερινές ήπειροι. Δείτε στην παρατάνω κινούμενη εικόνα τις αλλαγές αυτές.
Διάβρωση ονομάζουμε το φαινόμενο της μείωσης των επιφανειακών πετρωμάτων κάτω από την επίδραση του νερού ή του ανέμου. Ο άνεμος και το νερό μεταφέρουν υλικά όπως πέτρες και χώμα από το ένα μέρος στο άλλο, καταστρέφουν βράχια, απογυμνώνουν επιφάνειες από το χώμα, ανοίγουν σπηλιές και σήραγγες. Η διάβρωση που προκαλείται από τη βροχή, το χιόνι, το νερό των ποταμών ή της θάλασσας ονομάζεται υδάτινη διάβρωση. Η διάβρωση που προκαλείται από τον άνεμο ονομάζεται αιολική διάβρωση. Ο άνεμος μαζί του κουβαλάει σκόνη και άλλα υλικά. Αυτά όταν πέσουν πάνω στα βράχια τα λειαίνουν και τους αλλάζουν σχήμα. |
Διάβρωση από θάλασσα Διάβρωση από ποτάμι. Πατήστε στην εικόνα.
Οι ποταμοί με την κίνηση των νερών τους μεταφέρουν υλικά από ψηλότερα σημεία σε χαμηλότερα, δηλαδή σε πεδιάδες ή στις εκβολές τους. Σχηματίζουν έτσι νέα εδάφη το οποία είναι πολύ εύφορα για καλλιέργειες. Τα εδάφη αυτά ονομάζονται προσχωσιγενή. |
Εκτός από τις φυσικές αιτίες, διάβρωση του εδάφους μπορεί να προκληθεί και από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Η καταστροφή των δασών από πυρκαγιές ή την ανεξέλεγκτη υλοτομία, καθώς και η υπερβόσκηση αφήνουν εκτεθειμένο το έδαφος και το χώμα παρασύρεται από τις βροχές ή τον άνεμο. |
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε τις αλλαγές στην επιφάνεια της Γης
Ο ρόλος των ηφαιστείων και των σεισμών στις αλλαγές της φύσης
Τα ηφαίστεια
Τα ηφαίστεια αλλάζουν τη μορφή της επιφάνειας με τη λάβα και την ηφαιστειακή τέφρα (η στάχτη που βγαίνει από ένα ηφαίστειο). Όταν αυτά τα υλικά στερεοποιηθούν, δημιουργούν νέα εδάφη που ονομάζονται ηφαιστειογενή και είναι πολύ εύφορα. Η έκρηξη ενός ηφαιστείου, μπορεί να καλύψει μια περιοχή με λάβα, να δημιουργήσει ένα νησί ή να βυθίσει μια περιοχή στη θάλασσα. |
Δημιουργία νησιού από ηφαίστειο στην Ερυθρά θάλασσα
Τα ηφαίστεια διακρίνονται σε ενεργά και ανενεργά. Ενεργά ονομάζουμε όσα δρουν ακόμη ή όσα έχουν δράσει σε ιστορικούς χρόνους, δηλαδή για όσα έχουμε ιστορικές περιγραφές της δράσης τους. Ανενεργά είναι αυτά για τα οποία δεν υπάρχει ιστορική περιγραφή κάποιας έκρηξής τους. Ενεργά ηφαίστεια στην Ελλάδα είναι αυτά της Νισύρου, της Σαντορίνης και των Μεθάνων. |
Το ηφαίστειο της Σαντορίνης το 1950 Το ηφαίστειο της Νισύρου
Πατήστε για να δείτε πώς λειτουργούν τα ηφαίστεια
Οι σεισμοί
Χάρτης σεισμών Ελλάδας
Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει στο εσωτερικό της Γης, αλλά τα αποτελέσματά του γίνονται αισθητά στην επιφάνεια της Γης και μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές. Ένας σεισμός μπορεί να δημιουργήσει ρωγμές στο έδαφος ή να καταστρέψει ολόκληρες περιοχές.
Χάρτης σεισμικής επικινδυνότητας Ελλάδας
|
Η χώρα μας είναι σεισμογενής. Είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης και η έκτη σε όλο τον κόσμο. |
Παρότι γίνονται προσπάθειες από ειδικούς επιστήμονες, τους σεισμολόγους, να βρεθεί μια μέθοδος ώστε να προβλεφτούν οι σεισμοί, αυτό προς το παρόν είναι αδύνατον. Μπορούμε όμως να πάρουμε μέτρα ώστε να προστατευτούμε σε περίπτωση σεισμού. Στην Ελλάδα ο οργανισμός που ασχολείται με θέματα προστασίας από τους σεισμούς είναι ο Ο.Α.Σ.Π. (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας). Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του στη διεύθυνση: http://www.oasp.gr/
Οι φυσικές καταστροφές στο χώρο της Ελλάδας
Οι φυσικές καταστροφές μπορεί να συμβούν είτε από φυσικά αίτια είτε από ανθρωπογενή. Επηρεάζουν αρνητικά τόσο το περιβάλλον όσο και τη ζωή των ανθρώπων. Δεν μπορούμε να αποτρέψουμε τον κίνδυνο εμφάνισης μια φυσικής καταστροφής όπως ένας σεισμός, μια έκρηξη ηφαιστείου, μια κατολίσθηση, μια πλημμύρα ή μια πυρκαγιά που ξεκινά από έναν κεραυνό. Μπορούμε όμως να πάρουμε μέτρα για να αποφύγουμε ή να μετριάσουμε τις συνέπειες των καταστροφών αυτών. Η ανθρώπινη παρέμβαση στο περιβάλλον θα πρέπει να είναι ήπια και να γίνεται μετά από σκέψη και προγραμματισμό. Οι συνέπειες ενός σεισμού μπορεί να είναι καταστροφικές όταν τα κτίρια δεν είναι χτισμένα με το σωστό τρόπο ή στη σωστή τοποθεσία. Μια δυνατή βροχή μπορεί να προκαλέσει πλημμύρες αν τα ποτάμια έχουν μπαζωθεί από τον άνθρωπο ή αν τα κοντινά δάση έχουν καεί. |
Ανθρώπινες παρεμβάσεις στο περιβάλλον με άσχημα αποτελέσματα
Πολλές φορές για τις καταστροφές που συμβαίνουν ευθύνη έχει ο άνθρωπος με τις αλόγιστες ενέργειές του και τα λάθη του.
Για παράδειγμα: Μια πυρκαγιά μπορεί να δημιουργηθεί από ένα αντικείμενο πεταμένο από τον άνθρωπο, όπως ένα αναμμένο τσιγάρο ή ένα γυαλί που μπορεί να προκαλέσει αυτανάφλεξη. Αυτανάφλεξη σημαίνει πως ένα εύφλεκτο αντικείμενο μπορεί αναφλεγεί μόνο του λόγω αύξησης της θερμοκρασίας. Το κράτος μας έχει δημιουργήσει υπηρεσίες για να προλαμβάνει τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών όπως τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (http://www.gscp.gr/ggpp/site/home/ws.csp#) ή για την παροχή βοήθειας σε άτομα που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, όπως η Ε.Μ.Α.Κ. (Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών). Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορούμε να καλέσουμε βοήθεια στα παρακάτω τηλέφωνα:
|
Πατήστε για να πάρετε πληροφορίες για τις φυσικές καταστροφές
Πατήστε για να δείτε πώς δημιουργείται το τσουνάμι