Φυτά
Η παρακάτω παρουσίαση περιέχει τις κυριότερες έννοιες της ενότητας
Η χλωρίδα της χώρας μας είναι το σύνολο των φυτών που υπάρχουν. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλα δάση όπως σε άλλες χώρες, αλλά υπάρχει μεγάλη ποικιλία φυτών.
Χωρίζουμε τα φυτά σε κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθός τους και το είδος του βλαστού τους: πόες, θάμνοι και δέντρα.
Επίσης ανάλογα με το χρόνο ζωής τους χωρίζονται σε μονοετή και πολυετή. Τα πολυετή μπορεί να είναι φυλλοβόλα, οπότε ρίχνουν τα φύλλα τους το φθινόπωρο ή αειθαλή οπότε διατηρούν τα φύλλα τους όλο το χρόνο.
Υπάρχουν αυτοφυή φυτά που βγαίνουν μόνα τους και καλλιεργήσιμα που τα φυτεύουν οι άνθρωποι για να τα εκμεταλλευτούν.
Χωρίζουμε τα φυτά σε κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθός τους και το είδος του βλαστού τους: πόες, θάμνοι και δέντρα.
Επίσης ανάλογα με το χρόνο ζωής τους χωρίζονται σε μονοετή και πολυετή. Τα πολυετή μπορεί να είναι φυλλοβόλα, οπότε ρίχνουν τα φύλλα τους το φθινόπωρο ή αειθαλή οπότε διατηρούν τα φύλλα τους όλο το χρόνο.
Υπάρχουν αυτοφυή φυτά που βγαίνουν μόνα τους και καλλιεργήσιμα που τα φυτεύουν οι άνθρωποι για να τα εκμεταλλευτούν.
Όλα τα φυτά αποτελούνται από τρία μέρη:
Τη ρίζα που είναι το μέρος του φυτού που βρίσκεται μέσα στη γη. Η ρίζα στηρίζει το φυτό στο έδαφος και απορροφά νερό και θρεπτικά συστατικά διαλυμένα στο νερό. Μερικά φυτά έχουν ρίζες που βρίσκονται έξω από το έδαφος, όπως ο κισσός. Αυτά τα φυτά χρησιμοποιούν τις ρίζες τους για να αναρριχώνται σε άλλα δέντρα ή πέτρες ή και κτίρια. Το βλαστό που είναι το κύριο μέρος του φυτού. Ο βλαστός στηρίζει το φυτό όπως ο σκελετός τα ζώα. Από τον βλαστό βγαίνουν τα φύλλα και τα άνθη. Μέσα από τις σωληνώσεις που περνούν από το βλαστό φτάνει το νερό και οι διαλυμένες σε αυτό ουσίες σε όλα τα μέρη του φυτού. Οι πόες και οι θάμνοι έχουν μαλακούς βλαστούς ενώ τα δέντρα άκαμπτους. Τα φύλλα είναι το μέρος του φυτού όπου γίνεται η φωτοσύνθεση. Εκεί παράγεται η τροφή του φυτού. Έχουν διάφορα σχήματα και μεγέθη ανάλογα με το φυτό και την περιοχή που ζει. Συνδέονται με το βλαστό μέσω του μίσχου. |
Όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έτσι και τα φυτά χρειάζονται ενέργεια για να ζήσουν και να αναπτυχθούν. Σε αντίθεση με τα ζώα που παίρνουν την τροφή τους έτοιμη, τα φυτά την φτιάχνουν μόνα τους. Η τροφή συνθέτεται στα φυτά με μια διαδικασία που λέγεται φωτοσύνθεση. Η λέξη είναι σύνθετη από το φως και το συνθέτω.
Για να γίνει η φωτοσύνθεση είναι απαραίτητο το φως του Ήλιου και μια ουσία που λέγεται χλωροφύλλη. Αυτή η ουσία δίνει το πράσινο χρώμα στα φύλλα των φυτών. Η φωτοσύνθεση γίνεται μόνο στα φύλλα. Τα φυτά απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα με τα φύλλα τους και νερό από το έδαφος με τις ρίζες τους. Το νερό μέσω του βλαστού φτάνει σε όλα τα μέρη του φυτού. Στα φύλλα υπάρχει η χλωροφύλλη, η οποία δεσμεύει το φως του Ήλιου και ενώνει το νερό με το διοξείδιο του άνθρακα με μια χημική αντίδραση. Από τη χημική αντίδραση αυτήν παράγεται η γλυκόζη. Από τη γλυκόζη παράγεται το άμυλο που αποτελεί την τροφή του φυτού και το οποίο μεταφέρεται σε όλα τα μέρη του φυτού. Κατά τη φωτοσύνθεση παράγεται οξυγόνο το οποίο απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. |
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε τη λειτουργία της φωτοσύνθεσης διαδραστικά
Όπως όλοι οι οργανισμοί έτσι και τα φυτά χρειάζονται ενέργεια. Τα φυτά παράγουν μόνα τους την τροφή τους, το άμυλο. Για να πάρουν όμως ενέργεια από το άμυλο πρέπει να το διασπάσουν. Για να γίνει η διάσπαση του αμύλου απαραίτητο είναι το οξυγόνο. Τα φυτά παίρνουν το οξυγόνο από το περιβάλλον μέσα από μια διαδικασία που λέγεται αναπνοή. Η αναπνοή γίνεται από όλα τα μέρη του φυτού, τα φύλλα, τον βλαστό και τις ρίζες.
Η αναπνοή είναι λειτουργία αντίθετη της φωτοσύνθεσης. Κατά τη φωτοσύνθεση το φυτό προσλαμβάνει διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνει οξυγόνο, ενώ κατά την αναπνοή προσλαμβάνει οξυγόνο και απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα. Η φωτοσύνθεση γίνεται μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας που έχει φως, ενώ η αναπνοή όλη το εικοσιτετράωρο. Η απελευθέρωση οξυγόνου κατά τη φωτοσύνθεση είναι πολύ μεγαλύτερη από την πρόσληψη οξυγόνου κατά την αναπνοή. Η ανταλλαγή αερίων μεταξύ των φυτών και του περιβάλλοντος γίνεται μέσω μικροσκοπικών πόρων που βρίσκονται στα φύλλα και ονομάζονται στόματα. Τα στόματα ανοίγουν για να πάρουν διοξείδιο του άνθρακα για να γίνει η φωτοσύνθεση ή οξυγόνο κατά τη διάρκεια της αναπνοής. Επίσης μέσα από τα στόματα αποβάλλεται νερό με μια διαδικασία που λέγεται διαπνοή. Ονομάζονται έτσι γιατί μοιάζουν με το ανθρώπινο στόμα. |
|
Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής αερίων από τα στόματα μια ποσότητα νερού διαφεύγει στην ατμόσφαιρα. Η διαδικασία αυτή της αποβολής του νερού από τα στόματα ενός φυτού ονομάζεται διαπνοή και γίνεται από τα στόματα που βρίσκονται στα φύλλα.
Τα φυτά αποβάλλουν διαφορετική ποσότητα νερού, ανάλογα με τη θερμοκρασία και την υγρασία της ατμόσφαιρας, ανοίγοντας ή κλείνοντας ανάλογα τα στόματά τους. Αυτή η λειτουργία των φυτών ονομάζεται ρυθμός διαπνοής. Όσο νερό χάνουν τα φυτά μέσω της διαπνοής το αναπληρώνουν με νερό που παίρνουν από τη ρίζα τους.
Τα φυτά αποβάλλουν διαφορετική ποσότητα νερού, ανάλογα με τη θερμοκρασία και την υγρασία της ατμόσφαιρας, ανοίγοντας ή κλείνοντας ανάλογα τα στόματά τους. Αυτή η λειτουργία των φυτών ονομάζεται ρυθμός διαπνοής. Όσο νερό χάνουν τα φυτά μέσω της διαπνοής το αναπληρώνουν με νερό που παίρνουν από τη ρίζα τους.
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε τη λειτουργία της διαπνοής διαδραστικά
Εμπεδωτικές ασκήσεις
Πατήστε στους παρακάτω συνδέσμους για να μεταφερθείτε στις διαδραστικές ασκήσεις πάνω στα φυτά
http://2dim-tyrnav.lar.sch.gr/tafitaE/index.htm
http://online.eduportal.gr/a/fe/fyta/index.htm
Πατήστε στους παρακάτω συνδέσμους για να μεταφερθείτε στις διαδραστικές ασκήσεις πάνω στα φυτά
http://2dim-tyrnav.lar.sch.gr/tafitaE/index.htm
http://online.eduportal.gr/a/fe/fyta/index.htm