Πατήστε στην εικόνα για να πάρετε πληροφορίες για την Αφρική
Η Αφρική είναι σε έκταση η τρίτη ήπειρος της Γης και αποτελεί το 20% της συνολικής επιφάνειας της ξηράς. Έχει πληθυσμό περίπου 900.000.000 κατοίκους.
Προς το Βορρά χωρίζεται από την Ευρώπη με τη Μεσόγειο και από την Ασία με την Ερυθρά θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ προς τα ανατολικά. Ανατολικά βρέχεται από τον Ινδικό ωκεανό, προς το νότο από τον Νότιο Παγωμένο ωκεανό και προς τα δυτικά από τον Ατλαντικό ωκεανό. Το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στην τροπική ζώνη.
Η Αφρική είναι σε έκταση η τρίτη ήπειρος της Γης και αποτελεί το 20% της συνολικής επιφάνειας της ξηράς. Έχει πληθυσμό περίπου 900.000.000 κατοίκους.
Προς το Βορρά χωρίζεται από την Ευρώπη με τη Μεσόγειο και από την Ασία με την Ερυθρά θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ προς τα ανατολικά. Ανατολικά βρέχεται από τον Ινδικό ωκεανό, προς το νότο από τον Νότιο Παγωμένο ωκεανό και προς τα δυτικά από τον Ατλαντικό ωκεανό. Το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στην τροπική ζώνη.
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε τη θέση της Αφρικής στον κόσμο
Η Αφρική είναι ένα τεράστιο οροπέδιο με απόκρημνες ακτές, οι οποίες προσεγγίζονται δύσκολα. Αυτός είναι ο λόγος που το εσωτερικό της άργησε να εξερευνηθεί από τους Ευρωπαίους. Είναι η πιο αραιοκατοικημένη ήπειρος, γιατί μεγάλο μέρος της αποτελείται από ερήμους και από παρθένα τροπικά δάση, περιβάλλοντα τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα φιλόξενα για τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο έντονο ανάγλυφο. Στο κέντρο της ηπείρου υπάρχουν μικροί ορεινοί όγκοι, ενώ στην περιφέρεια συναντάμε όρη, πολλά από τα οποία είναι ηφαίστεια. Το υψηλότερο όρος της Αφρικής, το Κιλιμάντζαρο, είναι ένα σβησμένο ηφαίστειο. Άλλα ηφαιστειογενή όρη είναι το όρος Κένυα, το Ρουβανζόρι, το Καμερούν και η Αιθιοπική οροσειρά. Η μεγαλύτερη οροσειρά είναι ο Άτλας, που βρίσκεται στο βορειοανατολικό μέρος και απλώνεται από τον Ατλαντικό μέχρι της ακτές της Μεσογείου.
Η Αφρική είναι ένα τεράστιο οροπέδιο με απόκρημνες ακτές, οι οποίες προσεγγίζονται δύσκολα. Αυτός είναι ο λόγος που το εσωτερικό της άργησε να εξερευνηθεί από τους Ευρωπαίους. Είναι η πιο αραιοκατοικημένη ήπειρος, γιατί μεγάλο μέρος της αποτελείται από ερήμους και από παρθένα τροπικά δάση, περιβάλλοντα τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα φιλόξενα για τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο έντονο ανάγλυφο. Στο κέντρο της ηπείρου υπάρχουν μικροί ορεινοί όγκοι, ενώ στην περιφέρεια συναντάμε όρη, πολλά από τα οποία είναι ηφαίστεια. Το υψηλότερο όρος της Αφρικής, το Κιλιμάντζαρο, είναι ένα σβησμένο ηφαίστειο. Άλλα ηφαιστειογενή όρη είναι το όρος Κένυα, το Ρουβανζόρι, το Καμερούν και η Αιθιοπική οροσειρά. Η μεγαλύτερη οροσειρά είναι ο Άτλας, που βρίσκεται στο βορειοανατολικό μέρος και απλώνεται από τον Ατλαντικό μέχρι της ακτές της Μεσογείου.
Το όρος Κιλιμάντζαρο
Η Αφρική χωρίζεται σε ζώνες ανάλογα με τη βλάστηση που παρατηρείται. Στα παράλια της Μεσογείου συναντάμε μεσογειακή βλάστηση. Στο μεγαλύτερο τμήμα του βορρά κυριαρχεί η έρημος Σαχάρα, η μεγαλύτερη έρημος της Γης. Στο κεντρικό της τμήμα συναντάμε τη σαβάνα και τροπικά δάση, ενώ το νότιο τμήμα της υπάρχουν δάση φυλλοβόλων δέντρων.
Η Αφρική έχει πολλά μεγάλα ποτάμια και λίμνες. Μεγαλύτερος ποταμός είναι ο Νείλος, ο οποίος είναι και ο μεγαλύτερος της Γης. Αποτελεί πηγή ζωής για όλες τις χώρες που διαρρέει και κυρίως για τους Αιγύπτιους, των οποίων η χώρα ανήκει στην έρημο Σαχάρα. Το μοναδικό εύφορο τμήμα της βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού. Για να εκμεταλλευτούν τα νερά του Νείλου κατασκεύασαν το φράγμα του Ασουάν, ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου.
Άλλοι μεγάλοι ποταμοί της ηπείρου είναι Ο Νίγηρας, ο Κόγκο, ο Ζαμβέζης με τους γνωστούς καταρράχτες που αποτελούν τους μεγαλύτερους του κόσμου και ο Σενεγάλης.
Μεγάλες λίμνες είναι η Βικτόρια που είναι η δεύτερη σε μέγεθος λίμνη του κόσμου με γλυκό νερό, η Ταγκανίκα, η Νυάσσα, η Τσαντ, κ.ά.
Άλλοι μεγάλοι ποταμοί της ηπείρου είναι Ο Νίγηρας, ο Κόγκο, ο Ζαμβέζης με τους γνωστούς καταρράχτες που αποτελούν τους μεγαλύτερους του κόσμου και ο Σενεγάλης.
Μεγάλες λίμνες είναι η Βικτόρια που είναι η δεύτερη σε μέγεθος λίμνη του κόσμου με γλυκό νερό, η Ταγκανίκα, η Νυάσσα, η Τσαντ, κ.ά.
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε διαδραστικά τα ποτάμια και τις λίμνες της Αφρικής
Το υπέδαφος της Αφρικής κρύβει ένα θησαυρό από ορυκτά. Από το έδαφός της εξορύσσονται πολύτιμα μέταλλα (χρυσός, άργυρος), διαμάντια, ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, γαιάνθρακες, φυσικό αέριο) καθώς και άλλα μεταλλεύματα όπως νικέλιο, χαλκός, σίδηρος, ουράνιο, κ.ά. Τα κοιτάσματα βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την ήπειρο, αλλά πολλά μένουν ανεκμετάλλευτα λόγω της έλλειψης τεχνογνωσίας, συγκοινωνίας και οικονομικών πόρων.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες ίδρυσαν αποικίες στην Αφρική και εκμεταλλεύονταν τους φυσικούς της πόρους για πολλά χρόνια, αφήνοντας τους ιθαγενείς κατοίκους να ζουν στην απόλυτη φτώχεια. Για πολλά χρόνια επικράτησε το καθεστώς της δουλείας, κατά το οποίο οι μαύροι κάτοικοι της Αφρικής αιχμαλωτίζονταν και πουλιούνταν ως σκλάβοι στην Αμερική και σε άλλα μέρη της Γης. Οι ευρωπαϊκές χώρες κατήργησαν το θεσμό της δουλείας στις αρχές του 19ου αι., ενώ στις ΗΠΑ καταργήθηκε μετά τον εμφύλιο πόλεμο, το 1865. Πάρα πολλοί κάτοικοι της Αφρικής μεταφέρθηκαν στο νέο κόσμο και πουλήθηκαν, ενώ ακόμη περισσότεροι πέθαναν από τις άθλιες συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη μεταφορά τους.
Το υπέδαφος της Αφρικής κρύβει ένα θησαυρό από ορυκτά. Από το έδαφός της εξορύσσονται πολύτιμα μέταλλα (χρυσός, άργυρος), διαμάντια, ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, γαιάνθρακες, φυσικό αέριο) καθώς και άλλα μεταλλεύματα όπως νικέλιο, χαλκός, σίδηρος, ουράνιο, κ.ά. Τα κοιτάσματα βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την ήπειρο, αλλά πολλά μένουν ανεκμετάλλευτα λόγω της έλλειψης τεχνογνωσίας, συγκοινωνίας και οικονομικών πόρων.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες ίδρυσαν αποικίες στην Αφρική και εκμεταλλεύονταν τους φυσικούς της πόρους για πολλά χρόνια, αφήνοντας τους ιθαγενείς κατοίκους να ζουν στην απόλυτη φτώχεια. Για πολλά χρόνια επικράτησε το καθεστώς της δουλείας, κατά το οποίο οι μαύροι κάτοικοι της Αφρικής αιχμαλωτίζονταν και πουλιούνταν ως σκλάβοι στην Αμερική και σε άλλα μέρη της Γης. Οι ευρωπαϊκές χώρες κατήργησαν το θεσμό της δουλείας στις αρχές του 19ου αι., ενώ στις ΗΠΑ καταργήθηκε μετά τον εμφύλιο πόλεμο, το 1865. Πάρα πολλοί κάτοικοι της Αφρικής μεταφέρθηκαν στο νέο κόσμο και πουλήθηκαν, ενώ ακόμη περισσότεροι πέθαναν από τις άθλιες συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη μεταφορά τους.
Οι κάτοικοι της Αφρικής
Η Αφρική θεωρείται η πατρίδα του σύγχρονου ανθρώπου. Οι πρώτοι άνθρωποι έζησαν στην Αφρική και από εκεί αποίκησαν όλον τον πλανήτη.
Σήμερα στη Βόρεια Αφρική κατοικούν κυρίως λευκοί μουσουλμάνοι, οι οποίοι δημιούργησαν μεγάλο πολιτισμό. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δημιούργησαν έναν από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς της αρχαιότητας. Τα μνημεία που άφησαν πίσω τους μαρτυρούν το μεγαλείο του πολιτισμού τους (πυραμίδες, ναοί, κείμενα σε ιερογλυφική γραφή και πολλές εφευρέσεις).
Σήμερα στη Βόρεια Αφρική κατοικούν κυρίως λευκοί μουσουλμάνοι, οι οποίοι δημιούργησαν μεγάλο πολιτισμό. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δημιούργησαν έναν από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς της αρχαιότητας. Τα μνημεία που άφησαν πίσω τους μαρτυρούν το μεγαλείο του πολιτισμού τους (πυραμίδες, ναοί, κείμενα σε ιερογλυφική γραφή και πολλές εφευρέσεις).
Τα κράτη της βόρειας Αφρικής εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους που υπάρχουν όπως το πετρέλαιο και έτσι παρουσιάζουν αρκετά μεγάλη ανάπτυξη. Στην έρημο Σαχάρα μένουν λίγοι πλέον Βεδουίνοι, οι οποίοι εγκαταλείπουν τη νομαδική ζωή για να κατοικήσουν στις πόλεις, όπου βρίσκουν δουλειά.
Στην κεντρική Αφρική ζουν κυρίως εκπρόσωποι της μαύρης φυλής. Οι κάτοικοι της περιοχής δέχτηκαν την επιρροή των Ευρωπαίων αποικιοκρατών, καθώς και από τις χώρες της Αραβίας και της Ινδίας. Στην περιοχή ανήκουν κάποιες από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, οι οποίες ονομάζονται «χώρες του τρίτου κόσμου». Επικρατούν η φτώχεια, η πείνα, αλλά και αρρώστιες όπως το AIDS, έλλειψη νερού και φαρμάκων, πράγματα που οδηγούν τους κατοίκους στον αφανισμό.
Στη Νότια Αφρική οι αποικιοκράτες (Ολλανδοί, Άγγλοι, Γάλλοι και Γερμανοί) επέβαλαν ένα καθεστώς που χαρακτηριζόταν από φυλετικές διακρίσεις. Οι λευκοί άποικοι για να εκμεταλλευτούν το φυσικό πλούτο της περιοχής, μεταχειρίστηκαν τους ιθαγενείς κατοίκους σαν σκλάβους, στερώντας τους από κάθε δικαίωμα.
Οι κάτοικοι της Νότιας Αφρικής έκαναν μεγάλους αγώνες για να αποκτήσουν δικαιώματα στη χώρα τους. Πολλοί φυλακίστηκαν και διώχτηκαν με πολλούς τρόπους. Το καθεστώς του Aπαρτχάιντ που σημαίνει διάκριση εφαρμόστηκε κατά την αποικιοκρατία και καταργήθηκε μετά από αγώνες το 1991. Για πρώτη φορά τότε έγιναν εκλογές στις οποίες ψήφισαν και οι μαύροι κάτοικοι της χώρας. Πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής ήταν ο Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος είχε περάσει πολλά χρόνια στη φυλακή, λόγω της θέσης του, πως και οι μαύροι κάτοικοι έπρεπε να έχουν δικαιώματα.
Οι κάτοικοι της Νότιας Αφρικής έκαναν μεγάλους αγώνες για να αποκτήσουν δικαιώματα στη χώρα τους. Πολλοί φυλακίστηκαν και διώχτηκαν με πολλούς τρόπους. Το καθεστώς του Aπαρτχάιντ που σημαίνει διάκριση εφαρμόστηκε κατά την αποικιοκρατία και καταργήθηκε μετά από αγώνες το 1991. Για πρώτη φορά τότε έγιναν εκλογές στις οποίες ψήφισαν και οι μαύροι κάτοικοι της χώρας. Πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής ήταν ο Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος είχε περάσει πολλά χρόνια στη φυλακή, λόγω της θέσης του, πως και οι μαύροι κάτοικοι έπρεπε να έχουν δικαιώματα.
Τα κράτη της Αφρικής
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε ένα διαδραστικό πολιτικό χάρτη της Αφρικής
Σήμερα η Αφρική αποτελείται από 55 κράτη, τα περισσότερα από τα οποία απέκτησαν την ανεξαρτησία τους τις τελευταίες δεκαετίες.
Σήμερα η Αφρική αποτελείται από 55 κράτη, τα περισσότερα από τα οποία απέκτησαν την ανεξαρτησία τους τις τελευταίες δεκαετίες.
Τα κράτη της Κεντρικής Αφρικής είναι αραιοκατοικημένα λόγω των δύσκολων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν.
Οι χώρες της Βόρειας Αφρικής έχουν πολύ υψηλότερο επίπεδο ζωής, όχι μόνο λόγω των καλύτερων κλιματολογικών συνθηκών, αλλά και γιατί εδώ η αποικιοκρατία δεν εμπόδισε τους λαούς να αναπτυχθούν οικονομικά, σε αντίθεση με τις χώρες του νότου. Εκεί η αποικιοκρατία λεηλάτησε το φυσικό πλούτο και εμπόδισε την ανάπτυξη των ιθαγενών κατοίκων μέσω των διακρίσεων.
Το τέλος της αποικιοκρατίας δεν έφερε την ανάπτυξη στις χώρες που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους. Η έλλειψη υποδομών, η έλλειψη μόρφωσης και δημοκρατικής παιδείας και κυρίως ο τεχνητός καθορισμός των συνόρων σύμφωνα με τα συμφέροντα των αποικιοκρατών, οδήγησαν σε απολυταρχικά καθεστώτα, αλλά και σε πολλούς εμφύλιους πολέμους, αφού πολλές φορές εχθρικές μεταξύ τους φυλές, αναγκάστηκαν να ζουν στην ίδια χώρα. Τέτοια παραδείγματα είναι η Ρουάντα, το Τσαντ, το Σουδάν, κ.ά.
Οι χώρες της Βόρειας Αφρικής έχουν πολύ υψηλότερο επίπεδο ζωής, όχι μόνο λόγω των καλύτερων κλιματολογικών συνθηκών, αλλά και γιατί εδώ η αποικιοκρατία δεν εμπόδισε τους λαούς να αναπτυχθούν οικονομικά, σε αντίθεση με τις χώρες του νότου. Εκεί η αποικιοκρατία λεηλάτησε το φυσικό πλούτο και εμπόδισε την ανάπτυξη των ιθαγενών κατοίκων μέσω των διακρίσεων.
Το τέλος της αποικιοκρατίας δεν έφερε την ανάπτυξη στις χώρες που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους. Η έλλειψη υποδομών, η έλλειψη μόρφωσης και δημοκρατικής παιδείας και κυρίως ο τεχνητός καθορισμός των συνόρων σύμφωνα με τα συμφέροντα των αποικιοκρατών, οδήγησαν σε απολυταρχικά καθεστώτα, αλλά και σε πολλούς εμφύλιους πολέμους, αφού πολλές φορές εχθρικές μεταξύ τους φυλές, αναγκάστηκαν να ζουν στην ίδια χώρα. Τέτοια παραδείγματα είναι η Ρουάντα, το Τσαντ, το Σουδάν, κ.ά.